ระบบสารสนเทศงานวิจัย สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่

ธรณีสัณฐานที่เกิดจากการกระทำของธารน้ำ ในพื้นที่ลุ่มน้ำแม่ริม ในพื้นที่ลุ่มน้ำแม่ริม

อาจารย์ใบชา วงศ์ตุ้ย

คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์

คำสำคัญ :

ธรณีสัณฐานวิทยา การวิเคราะห์ภูมิประเทศ ดัชนีตำแหน่งภูมิประเทศ ธรณีสัณฐานจากธารน้ำ Geomorphology Terrain analysis TPI Fluvial landforms

เลขทะเบียน :

1281-63-HUSO-CMRU

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบริบทเชิงพื้นที่ของลุ่มน้ำแม่ริม ศึกษาประเภทและจำแนกชนิดของธรณีสัณฐานที่เกิดจากการกระทำของธารน้ำแม่ริม เพื่อจัดทำแผนที่แสดงธรณีสัณฐาน ขอบเขตพื้นที่ศึกษา คือ พื้นที่ลุ่มน้ำแม่ริมที่อยู่ในเขตตำบลสะลวง อำเภอแม่ริม และตำบลสันป่ายาง อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ ครอบคลุมพื้นที่ 148.40 ตารางกิโลเมตร โดยใช้ข้อมูลแบบจำลองระดับสูงเชิงเลข SRTM 1 Arc-Second Global ความละเอียด 30 เมตร มาทำการวิเคราะห์ภูมิประเทศ คำนวณค่าดัชนีตำแหน่งภูมิประเทศ(TPI)ด้วยโปรแกรม SAGA GIS

ผลการศึกษาพบว่า พื้นที่ศึกษากว่าร้อยละ 60 มีลักษณะภูมิประเทศเป็นภูเขาและเนินเขาทางด้านตะวันตก เอียงลาดเทจากแนวตะวันตกมาทางตะวันออก มีความสูงจากระดับทะเลปานกลาง 340 - 1440 เมตร หน่วยหินส่วนใหญเป็นหินตะกอนและหินแปร และหินอัคนี บริเวณที่ราบด้านตะวันออกพบตะกอนตะพักลำน้ำและตะกอนธารน้ำพัดพา ลำน้ำที่สำคัญคือลำน้ำแม่ริม ลักษณะธรณีสัณฐานสามารถจำแนกได้ 10 ประเภท คือ บริเวณความลาดเอียงคงที่(34.16%), ที่ราบ(19.34%), สันเขาที่มีความลาดเอียงระดับกลาง(9.18%), ทางน้ำที่มีความเอียงระดับกลาง(8.80%), หุบเขา(8.35%), บริเวณที่มีความชันสูง(7.62%), สันเขาสูง(5.82%), ธารน้ำ(5.34%), ทางน้ำในพื้นที่สูง(0.86%)และ สันเขาขนาดเล็ก(0.53%)

Abstract

The purposes of this research were to investigate the spatial context of the Mae Rim River Basin, to study the types of geomorphology and classification caused by the fluvial process of the Mae Rim River and to create a geomorphology map of the study area. The study area was the Mae Rim River basin (covering 148.40 square kilometers) located in Saluang Sub district, Mae Rim District, and San Pa Yang Sub district, Mae Taeng District, Chiang Mai Province.

Topography was analyzed by using 30-meter SRTM 1 Arc-Second Global high-level numerical model data. Then the Topographic Position Index (TPI) was calculated by using SAGA GIS.

The results showed that more than 60% of the studied areas are mountainous and hilly terrain. The area’s slopes are from west to east. The height is from 340 - 1440 meters above sea level. Most of the rock units are sedimentary and metamorphic and igneous. The sediments of the riverbeds and the stream sediments were found in the eastern plain. The main river is the Mae Rim River. In terms of geomorphology, there are 10 types of geomorphology, including areas of open slope(34.16%), plains(19.34 %), midslope ridges(9.18 %), midslope drainages(8.80 %), valleys(8.35 %), upper slopes(7.62 %), high ridges(5.82 %), streams (5.34 %), upland drainages(0.86 %), and local ridges(0.53%).

ไฟล์งานวิจัย