ระบบสารสนเทศงานวิจัย สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่

การควบคุมโรคใบจุดวงแหวนในพืชวงศ์ผักกาดโดยใช้ยีสต์ปฏิปักษ์

อาจารย์ ดร.จีรภา ง่วนหอม

คณะเทคโนโลยีการเกษตร

คำสำคัญ :

โรคใบจุดวงแหวน Alternaria brassicicola การควบคุมโดยชีววิธี ยีสต์ปฏิปักษ์ ring spot disease Alternaria brassicicola biological control antagonistic yeasts

เลขทะเบียน :

1466-64-AGRI-CMRU

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อคัดเลือก และทดสอบประสิทธิภาพของยีสต์ปฏิปักษ์ในการควบคุมโรคใบจุดวงแหวนของพืชวงศ์ผักกาด ที่มีสาเหตุเกิดจากรา Alternaria brassicicola ซึ่งเป็นโรคที่สำคัญพืชวงศ์ผักกาด โดยทำการแยกเลี้ยงยีสต์จากผิวของพืชที่ไม่แสดงอาการของโรค จำนวน 38 ชนิด ซึ่งสามารถแยกยีสต์ จำนวน 115 ไอโซเลท จากนั้นทำการคัดเลือกยีสต์ที่แสดงปฏิกิริยาการเป็นปฏิปักษ์กับการเจริญเติบโตของเส้นใยของรา A. brassicicola ด้วยวิธี dual culture พบว่า ยีสต์จำนวน 29 ไอโซเลท มีแนวโน้มส่งผลให้โคโลนีรา A. brassicicola มีขนาดเล็กลง เมื่อเปรียบเทียบกับชุดควบคุม จึงได้คัดเลือกยีสต์ทั้ง 29 ไอโซเลท มาทำการทดสอบประสิทธิภาพการยับยั้งการเจริญของรา A. brassicicola อีกครั้ง พบว่า ยีสต์ไอโซเลท Y107, Y123 และ Y16 มีเปอร์เซ็นต์การยับยั้งการเจริญของรา A. brassicicola ได้ดีที่สุดคือ 75.00, 73.52 และ 70.33 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ ดังนั้นจึงคัดเลือกยีสต์ทั้ง 3 ไอโซเลทมาทำการทดสอบประสิทธิภาพในการยับยั้งการงอกของสปอร์ของรา A. brassicicola ด้วยวิธี slide culture หลังการเลี้ยงเชื้อร่วมกันเป็นเวลา 12 ชั่วโมง พบว่า ยีสต์ไอโซเลท Y107 มีประสิทธิภาพในการยับยั้งการงอกของสปอร์ได้ดีที่สุดคือ 90.26 เปอร์เซ็นต์ รองลงมา คือ Y123 และ Y16 โดยมีเปอร์เซ็นต์การยับยั้งการงอกของสปอร์ 87.80 และ 80.90 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ จากนั้นทำการทดสอบประสิทธิภาพในการควบคุมโรคใบจุดของผักกาดฮ่องเต้ และต้นกล้าของกะหล่ำปลีในสภาพโรงเรือน พบว่า ยีสต์ไอโซเลท Y107 สามารถควบคุมโรคได้ดีที่สุด เท่ากับ 71.42 เปอร์เซ็นต์ (ผักกาดฮ่องเต้) และ 72.75 เปอร์เซ็นต์ (ต้นกล้าของกะหล่ำปลี) อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ รองลงมา คือ ยีสต์ไอโซเลท Y123 และ Y16 โดยมีประสิทธิภาพในการควบคุมโรคไม่แตกต่าง คือ 69.83 และ 68.92 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ ในผักกาดฮ่องเต้ 66.67 และ 66.08 เปอร์เซ็นต์ ตามลำดับ ในต้นกล้าของกะหล่ำปลี จากการจัดจำแนกและระบุชนิดของยีสต์ปฏิปักษ์ทั้ง 3 ไอโซเลท โดยใช้เทคนิคด้านอณูวิทยาในการวิเคราะห์ลำดับนิวคลิโอไทด์ในตำแหน่ง D1/D2 ของยีน Large subunit ribosomal RNA (LSU rRNA) พบว่า ยีสต์ปฏิปักษ์ไอโซเลท Y107 คือ Hanseniaspora thailandica และไอโซเลท Y16 และ Y123 คือ Kurtzmaniella quercitrusa

Abstract

This research investigated the biological control of ring spot disease of Brassicales caused by Alternaria brassicicola, which is agriculturally important pathogen using antagonistic yeasts. One hundred fifteen epiphytic yeasts were isolated from 38 fruits and vegetable leaves. The antagonistic effect of yeasts was tested by dual culture method. Twenty-nine yeast isolates were tested for the inhibitory activity of A. brassicicola. The result shows three isolates of antagonistic yeasts: Y107, Y123 and Y16 with higher growth inhibitory percentages of 75.00%, 73.52% and 70.33%, respectively. Hence, isolates: Y107, Y123 and Y16 were tested for the efficacy of A. brassicicola spore germination inhibition using slide culture technique. After 12 h., Y107, Y123 and Y16 inhibited the spore germination by 90.26%, 87.82% and 80.90% respectively. Efficacy of the antagonistic effect of yeast against leaf spots on Pak Choi and Cabbage seedling was tested in greenhouse. Antagonistic yeast isolate Y107 significantly reduced the disease incidence by 71.42% (Pak Choi) and 72.75% (Cabbage seedling). The efficacy of Y123 and Y16 were not significant with disease inhibition of 69.83% and 68.92% respectively in Pak Choi and 66.67% and 66.08% respectively in Cabbage seedlings. Moreover, the phylogenetic analysis shows the relatedness of three antagonistic yeast isolates. The isolates were identified using analysis of the D1/D2 domain of the large subunit ribosomal RNA gene (LSU rRNA gene) and they were identified as Hanseniaspora thailandica (Y107) and Kurtzmaniella quercitrusa (Y16 and Y123).

ไฟล์งานวิจัย

9 ประวัติผู้วิจัย.pdf

ข้อมูลการตีพิมพ์

ชื่อบทความ :